Synapsa

Czasopismo Naukowe

Quiz

Psychologia Poznawcza

1. Bodziec pojawiający się w bezpośrednim kontakcie bodźca dystalnego z narządem zmysłowym to:

Wyjaśnienie

2. Gdzie następuje dekodowanie zakodowanych informacji percepcyjnych?

Dekodowanie informacji odbywa się w korze czuciowej, co umożliwia odtworzenie rzeczywistego obrazu bodźca, taki obraz jest bliższy rzeczywistości niż obraz na siatkówce - który jest dwuwymiarowy.

3. W których strukturach głównie występuje wczesna ocena emocjonalnego znaczenia bodźca?

Drogi czuciowe prowadzą do struktur podkorowych - głównie wzgórza i ciała migdałowatego, a stamtąd możliwe jest bezpośrednie połączenie z korą. Jeśli bodziec okaże mieć duże znaczenie emocjonalne, zostaje uruchomiona reakcja fight or flight. Zanim więc bodziec trafi do mózgu, może wcześniej być oznakowany emocjonalnie. Spostrzeganie jest rezultatem analizy percepcyjnej oraz znaczenia emocjonalnego.

4. Te procesy spostrzegania są zapoczątkowane przez odbiór informacji zmysłowych przez narządy zmysłowe:

Wyjaśnienie

5. Gdy informacja sensoryczna jest niepełna, zostają uruchomione procesy:

Wyjaśnienie

6. Podaj 4 fazy spostrzegania:

Wyjaśnienie

7. Prymat części nad całością:

Wyjaśnienie

7. Prymat części nad całością:

Wyjaśnienie

8. Najpierw odbieramy pojedyncze wrażenia, które następnie łączymy, tworząc spostrzeżenia:

Asocjacjonizm (Atomizm) zakłada pierwotność wrażeń. Przykładem może być sukienka. Oddzielnie odbywa się rejestrowanie koloru, kształtu czy formy sukienki, te wrażenie następnie są łączone w całość - “atomy łączą się ze sobą tworząc cząsteczkę chemiczną”. W strukturalizmie to całość spostrzeżenia (sukienka wraz z tłem) wpływa na to, jak widzimy poszczególne elementy - np. kolor sukienki. Sukienka będzie inaczej wyglądała na żółtym, a inaczej na różowym tle.

9. W polu percepcyjnym częścią ważniejszą jest figura, a częścią mniej ważną jest tło:

Dla asocjanizmu zarówno figura jak i tło są jednakowo ważne, to one tworzą spostrzeżenie - percepcja powstaje przez kojarzenie różnych elementów w całość. Dla strukturalizmu ważniejsza jest figura - jest bardziej wyrazista i łatwiejsza do analizy jako podstawowy element percepcji.

10. Głównym problemem tego podejścia jest izomorfizm:

Wyjaśnienie

11. Przez co kodowane są informacje odbierane ze środowiska?

Prawidłowa odpowiedź to detektory cech. Są to zespoły komórek nerwowych, obecne w narządach zmysłowych lub na wyższych piętrach układu nerwowego (w tym kory). Specjalizują się w odbiorze wybranych cech (np. barwa, ruch), są wrażliwe tylko na pewne informacje i wyodrębniają informacje ważne adaptacyjnie. Detektory cech analizują sygnały przetworzone przez receptory sensomotoryczne i przekazane przez ścieżki nerwowe, przekształcając je w bardziej złożone reprezentacje percepcyjne.
Receptory sensomotoryczne to zła odpowiedź, to są struktury odpowiedzialne za odbieranie bodźców z otoczenia i przekształcanie ich w impulsy nerwowe.

12. Poznawczy punkt odniesienia dla informacji odbieranych przez narządy zmysłowe to:

Schematy to podstawa rozpoznawania bodźców, rozumieją informacje sensoryczne. Schematy są wykorzystywane do interpretowania napływających informacji, cechują się plastycznością poznawczą, ich zaletą jest więc to, że nie zawierają dokładnej reprezentacji obiektów. Dzięki temu możliwe jest rozpoznanie znanej rzecz w innym środowisku (np. swój samochodu na zatłoczonym parkingu).

13. Co umożliwia interpretację danych sensorycznych?

Odpowiedź “Impulsy elektryczne w neuronach” jest odpowiedzią fałszywą, choć są niezbędne w tym procesie, to same impulsy nie wystarczą do interpretacji danych - to konkretnie dane pamięciowe pozwalają na ich interpretację. Po spostrzeżeniu znanych bodźców zachodzi proces poszukiwania kategorii, do których najlepiej należy spostrzegany obiekt.

14. Według Brunera, istotą procesu spostrzegania jest:

Prawidłową odpowiedzią jest rozpoznawanie - czyli określenie do jakiej kategorii należy obiekt.
Gotowość percepcyjna
jest ważnym elementem i odnosi się do stanu organizmu oraz wpływu zewnętrznych (np. torowanie) i wewnętrznych czynników na łatwość rozpoznawania bodźców, ale nie jest samą istotą procesu spostrzegania wg. Brunera.

15. Jaki jest główny wniosek z badania Posnera?

Badanie Posnera polegało na prezentacji bodźców (liter), które uczestnicy musieli ocenić na podstawie określonych kryteriów identyczności: fizyczna (identyczne wg. wyglądu: AA, BB), nominalna (identyczne wg. nazwy: Aa, Bb), oparta na regule (samogłoski lub spółgłoski, identyczne: AE, TB). W przypadku ekspozycji jednoczesnej (2 litery obok siebie), reakcje na litery identyczne fizycznie były najszybsze, wolniejsze przy identyczności nominalnej, a najwolniejsze przy identyczności opartej na regule.
W przypadku ekspozycji sekwencyjnej (jedna litera pokazywana po drugiej), reakcje na identyczność nominalną były szybsze lub takie same jak na identyczność fizyczną

16. Wg. eksperymentu Fazio:

Eksperyment polegał na uprzednim pokazaniu zdjęcia twarzy osoby białej lub czarnoskórej, a następnie badacze prosili uczestników o ocenę (dobry/zły) pokazywanych na ekranie przymiotników (pozytywne: wspaniały/sympatyczny, negatywne: irytujący/wstrętny). Mierzono czas reakcji. Podobny test możecie sami wykonać pod linkiem: https://implicit.harvard.edu/implicit/user/agg/blindspot/indexrk.htm
Co oznaczają uzyskane wyniki w eksperymencie Fazio? Kiedy znak emocjonalny przymiotnika będzie zgodny ze stereotypem osoby białej lub czarnej, czas reakcji ulegnie skróceniu. Widok twarzy wyzwala afekt pozytywny lub negatywny.

17. W przypadku osób przejawiających tendencje czarno-białą lub osób dogmatycznych:

Odpowiedź c. (Ich gotowość percepcyjna jest wysoka) jest poprawna, ponieważ osoby przejawiające tendencje czarno-białego myślenia lub osoby dogmatyczne mają skłonność do szybkiego, jednoznacznego i schematycznego kategoryzowania informacji.
Gotowość percepcyjna odnosi się do tego, jak szybko i w jakim stopniu ktoś jest w stanie interpretować bodźce z otoczenia, opierając się na swoich uprzednich przekonaniach, schematach myślowych czy nastawieniach. W przypadku osób o tendencjach czarno-białych lub dogmatycznych, ich sposób myślenia opiera się na sztywnych, uproszczonych schematach, co sprawia, że są bardzo szybcy i „gotowi” do oceny sytuacji zgodnie z tymi schematami. Gotowość percepcyjna jest więc wysoka, ponieważ reagują oni na bodźce w oparciu o z góry ustalone przekonania, co prowadzi do szybkiego przetwarzania informacji, choć często w sposób uproszczony i skrajny.

18. Gotowość percepcyjną warunkują:

Wyjaśnienie Wyjaśnienie

19. Kiedy mamy niewielką liczbę informacji potwierdzających lub zaprzeczających lub kiedy sytuacja jest niejasna:

W sytuacjach niepewnych, gdy brakuje wystarczających informacji, ludzie często odwołują się do stereotypów lub konformizmu, by ułatwić sobie interpretację. Stereotypy są uogólnieniami, które pomagają szybko kategoryzować innych, a konformizm to dostosowanie się do opinii lub zachowań grupy. Te tendencje występują, ponieważ ułatwiają redukcję niepewności.

20. Paranoicy o wysokim stopniu zintegrowania systemu urojeń, dysponują kategorią o:

Paranoicy o wysokim stopniu zintegrowania systemu urojeń mają bardzo silnie zakorzenione przekonania i schematy myślowe, które wpływają na sposób, w jaki postrzegają otaczający ich świat. Ich gotowość percepcyjna jest wysoka, ponieważ są wyjątkowo czujni i szybko reagują na wszelkie informacje, które mogą być zgodne z ich urojeniami. W praktyce oznacza to, że łatwo interpretują nowe bodźce jako potwierdzenie swoich przekonań, nawet jeśli te bodźce są neutralne lub niejasne.

21. Kiedy osoba ma podwyższony próg rozpoznawania materiału zagrażającego:

Obniżona gotowość percepcyjna oznacza, że osoba jest mniej skłonna do zauważania pewnych informacji. Przykładem obniżenia gotowości percepcyjnej jest obronność percepcyjna, która polega na podwyższeniu progu rozpoznawania materiału zagrażającego. Osoba z obniżoną gotowością percepcyjną ma mniej wrażliwy system wykrywania takich materiałów, co powoduje, że potrzebuje silniejszych bodźców, aby je zauważyć.

22. Według Brunera, co dzieje się w sytuacji, w której podczas rozpoznawanego obiektu, kategoria i dane sensoryczne pokrywają się tylko częściowo?

Następuje “sprawdzanie dla potwierdzenia”, które polega na poszukiwaniu cech krytycznych charakterystycznych tylko dla danej kategorii, do której pasuje określony wzorzec symulacji.
Przykład: Załóżmy, że ktoś chce ustalić, czy ma do czynienia z prawdziwym diamentem czy z podróbką. W tym celu osoba ta nie będzie się skupiać na błyszczącym wyglądzie kamienia, który może być taki sam dla diamentu i jego imitacji, ale na specyficznych cechach i właściwościach, które jednoznacznie odróżniają prawdziwy diament od fałszywego.

23. Czym jest subcepcja?

Subcepcja odnosi się do procesów percepcyjnych zachodzących poniżej poziomu świadomości. Bodźce, szczególnie te postrzegane jako zagrażające lub wywołujące niepokój, są wykrywane przez organizm, zanim jeszcze zostaną świadomie zauważone. Jest to mechanizm obronny, który pozwala osobie zareagować na potencjalne zagrożenia, zanim stanie się w pełni świadoma tych bodźców.

24. Według Neissera spostrzeganie ma charakter:

Wg. Neissera spostrzeganie ma charakter cykliczny i jest czynnością ciągłą - bez wyraźnego początku i końca. Czasem spostrzeganie zapoczątkowuje dostępna informacja w otoczeniu, ale czasem to schemat - szukamy kwiatu na łące mając w głowie dokładny schemat tego kwiatu, aby nie pomylić go z innymi. Spostrzeganie może zostać zapoczątkowane przez eksploracje, np. poprzez rozglądanie się otrzymujemy informacje z otoczenia, które zostają wprowadzone do schematów pamięciowych.

25. Konstruktywistyczne podejście do spostrzegania zakłada, że:

Wg. konstruktywistycznego podejścia poznanie nie oddaje obiektywnie obrazu rzeczywistości - osoba rekonstruuję rzeczywistość. To przez tworzone reprezentacje osoba ma dostęp do świata.

© Copyright by Wydawnictwo Synapsa 2025

© Content licensed under CC BY 4.0

Czasopismo Naukowe Synapsa, ISSN: 3072-127X, DOI prefix: 10.65008

Wydawca: Magdalena Kąkol, Milena Koniuszewska

Aleje Jerozolimskie 141/73, 02-304 Warszawa

Kontakt mailowy: czasopismo.synapsa@gmail.com

 

Redaktor: Lek. Dent. Julia Rogowska-Patryn

Czasopismo Naukowe Synapsa, ISSN: 3072-127X

Wydawca: Magdalena Kąkol, Milena Koniuszewska

Aleje Jerozolimskie 141/73, 02-304 Warszawa

Kontakt mailowy: czasopismo.synapsa@gmail.com

 

Redaktor: Lek. Dent. Julia Rogowska-Patryn